Türkiye’nin büyüme oranına rağmen kişi başına gelir dünyanın ortalamasının gerisinde

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye’nin son 22 yılda yıllık ortalama %5,3 gerçek büyüme kaydettiğini ve ulusal gelirin 2002’de 230 milyar dolardan 2023’te 1 trilyon 322 milyar dolara yükseldiğini açıkladı. Fakat bu büyümeye karşın Türkiye’nin kişi başına ulusal gelir sıralamasında gerilediği ve dünya ortalamasının altında kaldığı görülüyor.

Kişi Başına Ulusal Gelirde Gerileme

2002 yılında 3.600 dolar olan kişi başına ulusal gelir, 2023’te 15.463 dolara ulaştı. Fakat, 10 yıl evvel dünya ortalamasının 1.500 dolar üzerinde olan Türkiye, bugün ortalamanın 500 dolar gerisinde. Global iktisattaki sıralamasında da düşüş yaşandı.

Doların Satın Alma Gücüne Nazaran Hesaplama

Doların satın alma gücü dikkate alındığında, 2002’de 1 dolar, bugünün yaklaşık 1,77 dolarına eşdeğerdi. Bu da doların satın alma gücünde %77’lik bir artışa ve yıllık ortalama %2,5 enflasyona yol açtı. Bu datalarla hesaplandığında, Türkiye’nin 2023’te açıkladığı 1 trilyon 322 milyar dolarlık ulusal geliri, 2002 yılı şartlarında yaklaşık 746 milyar dolara eşdeğer. Benzeri halde, 15.463 dolarlık kişi başına ulusal gelir, 2002 yılındaki dolar enflasyonu ile hesaplandığında yaklaşık 8.736 dolara denk geliyor. Bu da %76,58’lik bir gerçek kıymet kaybına işaret ediyor.

Türkiye’nin Global Sıralamadaki Yeri

IMF, Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler datalarına nazaran, Türkiye kişi başına ulusal gelir sıralamasında 192 ülke içinde 64. sırada. Türkiye, Karadağ, Saint Lucia ve Sırbistan üzere ülkelerin önünde yer alsa da, Palau, Kosta Rika, Küba, Bulgaristan ve Curaçao’nun gerisinde bulunuyor.

ABD ile kıyaslandığında, Türkiye’nin kişi başına ulusal geliri, ABD’nin en fakir eyaleti Mississippi’nin dörtte biri kadar. 2023 prestijiyle Türkiye’de 13.110 dolar olan kişi başına ulusal gelir, Mississippi’de 53.872 dolar seviyesinde.

AB ve ABD ile Karşılaştırma

Avrupa Birliği’nde 2024 yılı prestijiyle Bulgaristan’ın kişi başına ulusal geliri 15.773 Euro, Lüksemburg’da ise 125.043 Euro. ABD’de ise kişi başına düşen gelir 80.023 dolar düzeyinde. Türkiye ise bu sayıların epey gerisinde yer alıyor.

Türkiye’nin ekonomik büyüme oranı yüksek olsa da, kişi başına ulusal gelir açısından global sıralamada gerilemesi, ülkenin ekonomik refahı konusunda tartışmalara neden oluyor.

cumhuriyet.com.tr

admin

See Full Bio