Bakanlık açıkladı: İmar yönetmeliğinde ‘yeşil dönem’ başlıyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde kapsamlı değişiklikler yaptı. Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemelerle birlikte, binalarda yağmur suyu ve gri su kullanımından Yeşil Sertifika’ya, elektrikli araç şarj ünitelerinden manisiz çocuk oyun alanlarına kadar birçok değerli başlık güncellendi. Yapı ruhsatlarına yönelik değişiklikler sayesinde, binada kullanılan gereçlerin içeriğinden yeşil güç sistemlerine kadar pek çok ayrıntıya ulaşılabilecek.

Yağmur Suyu Sistemleri

Yeni yönetmelik kapsamında, 1 Ocak 2026’dan itibaren makul büyüklük ve tipteki özel ve kamu binalarında yağmur suyu ve gri su sistemlerinin heyetimi zarurî hale getirilecek. Duş, küvet ve el-yüz yıkama lavabolarından elde edilen gri su, arıtılarak yalnızca tuvalet rezervuarlarında kullanılabilecek. Bu sistemlerin yatak sayısı 200’den fazla olan oteller, 10 bin metrekareden büyük alışveriş merkezleri ve 30 bin metrekareden büyük kamu binalarında uygulanması kural olacak.

Binalarda yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kullanılmasıyla yılda yaklaşık 4 milyon metreküp su tasarrufu sağlanması hedefleniyor. 1,5 yıl içinde Mogan Gölü’nün su hacmi kadar suyun korunabileceği belirtiliyor. Ayrıyeten, 2026’dan sonra inşa edilecek toplam 10 bin metrekareyi aşan yeni kamu binalarının Yeşil Sertifika (YeS-TR) sahibi olması mecburî hale gelecek.

Bu değişiklikle, yılda yaklaşık 600 milyon kilovatsaat güç tasarrufu sağlanacak. Bu ölçü, Keban Barajı’nın bir ayda ürettiği güce muadil olacak. Ayrıyeten, yeni düzenlemeyle 50 milyon kilogram sera gazı salımı azaltılarak, yaklaşık 800 milyon TL tasarruf edilmesi planlanıyor.

Oyun Alanları

Engelli çocukların da oyun alanlarında rahatça vakit geçirebilmesi için yeni bir düzenleme getirildi. Yönetmelik kapsamında, 2 bin 500 metrekare ve üzeri park alanlarının en az %4’ü engelli çocukların kullanımına uygun olacak. Bu alanlar, sırf engelli çocuklar için değil, tüm çocukların birlikte oynayabileceği biçimde tasarlanacak.

Ruhsatlar

Yeni düzenlemelerle birlikte, Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma Müsaade Dokümanı Formlarına kıymetli yenilikler eklendi. Artık bu dokümanlarda elektrikli araç şarj üniteleri, güneş ve rüzgar güç sistemleri, kojenerasyon tesisatları üzere yeşil güce yönelik ayrıntılar yer alacak. Böylelikle, kat malikleri ve potansiyel alıcılar, binanın güç sistemleri hakkında bilgi sahibi olabilecek. Ayrıyeten, ilgili yönetimlerin kontrolleri daha kolay hale gelecek.

Elektrikli Araç Şarjları

Yerleşim alanlarında elektrikli araç şarj ünitelerinin konseyimi daha kolay hale getirilecek. Site ve apartman otoparklarında elektrikli araç şarj ünitelerinin heyetimi için zarurî olan elektrik tesisatı artık ruhsata tabi olmayacak. Böylelikle, şarj ünitelerinin heyetimi için gereken proje ve imza süreçleri sadeleştirilmiş olacak.

Rüzgar Enerjisi

Yeni yönetmelikle rüzgar türbinlerinin heyetimi için temeller da güncellendi. Buna nazaran:

• Rüzgar türbinlerini taşıyan beton düsturun taban ve altında kapladığı alan ile kulenin yüzey alanı, inşaat alanı olarak hesaplanacak.
• Yapı ruhsatı harcı, bu alanın metrekare ünite bedeliyle çarpılarak belirlenecek.
• Bu sayede, rüzgar türbinlerinin suramı daha sistemli bir halde gerçekleştirilecek ve kontroller kolaylaşacak.

Karbon Ayak İzi

Çevresel sürdürülebilirliği artırmak gayesiyle, binaların ömür döngüsündeki karbon ayak izi hesaplanacak ve sonlandırılacak. Yapılarla ilgili tüm datalar dijital ortama aktarılacak ve üç boyutlu yapı modelleri oluşturularak yönetilmesi sağlanacak. Böylelikle, ruhsat ve onay süreçleri dijital platformlar üzerinden daha süratli ve aktif bir halde gerçekleştirilecek.